Αλέξανδρος Γιωρκάτζης: Η γλυπτική ως μέσο εξερεύνησης της ανθρώπινης συνείδησης

Αλέξανδρος Γιωρκάτζης, ο  Κύπριος γλύπτης με αξιοσημείωτη πορεία στον χώρο της τέχνης. Ένας καλλιτέχνης που, παρά την επιτυχία του, προτιμά να εκφράζεται μέσα από τη δουλειά του και όχι με λόγια. Σπάνια δίνει συνεντεύξεις, ενώ η παρουσία του μέσα από φωτογραφίες είναι ακόμα πιο σπάνια. Αυτή την περίοδο, ο Αλέξανδρος Γιωρκάτζης συμμετέχει σε τρεις εκθέσεις. Μία από αυτές είναι η 60ή Διεθνής Έκθεση Τέχνης, Biennale di Venezia, στο Εθνικό Περίπτερο της Δημοκρατίας του Καμερούν, υπό τον τίτλο «Nemo Profeta in Patria». Η έκθεση, που φιλοξενείται στο μνημειώδες Palazzo Donà dalle Rose, διαρκεί έως τις 24 Νοεμβρίου 2024.

Στην έκθεση αυτή, ο καλλιτέχνης παρουσιάζει το γλυπτό του «Centeredness», το οποίο συμβολίζει την επιστροφή της συνείδησης στο κέντρο της ύπαρξης, ξεπερνώντας τις δυνάμεις που προκαλούν διαίρεση. Μετά το πέρας της Μπιενάλε, το γλυπτό «Centeredness» θα ενταχθεί στη συλλογή του Ιδρύματος Donà dalle Rose και θα εκτίθεται μόνιμα σε ένα υπαίθριο μουσείο στη Σαρδηνία, Ιταλία.

Το Σάββατο 23 Νοεμβρίου, στις 7 το απόγευμα, θα παρουσιάσει τη δουλειά του σε εκδήλωση με τίτλο «Casts of an Island». Η παρουσίαση θα φιλοξενηθεί στο Ίδρυμα PSI, στην οδό Συνεργατισμού 27, στη Λεμεσό. Η εκδήλωση προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει το έργο ενός καλλιτέχνη που συνδυάζει τεχνική αρτιότητα με έντονη αισθητική αναζήτηση, εμπνευσμένος από την κληρονομιά και τις εμπειρίες του.

«Vibrational Ego trip»

Το κύριο θέμα στο έργο του είναι η πολυδιάστατη φύση του ανθρώπου. Η συνύπαρξη και η συσχέτιση των φυσικών, συναισθηματικών, νοητικών-διανοητικών και ενεργειακών-πνευματικών διαστάσεων του ανθρώπινου όντος.
Ο στόχος και η πρόκληση του έργου του είναι να εκφράσει τις άυλες καταστάσεις του είναι μέσω του μέσου της γλυπτικής, επιδιώκοντας να επικοινωνήσει στο επίπεδο της ψυχής με τον θεατή, χρησιμοποιώντας κωδικούς επικοινωνίας που υπερβαίνουν τον χρόνο, τον χώρο και την πολιτισμική ταυτότητα.
Τα μεγάλα γλυπτά του μπορούν να θεωρηθούν ως αγγελιοφόροι ψυχοσωματικών διαδικασιών που ανακαλούν θεραπεία σε ολιστικό επίπεδο, κάποια λειτουργούν ως καθρέφτες πλευρών του εαυτού που έρχονται στην επιφάνια για να αναγνωριστούν και να μεταμορφωθούν, και άλλα ως υπενθύμισή της δύναμης και της ευθύνης της συνειδητής συμμετοχής στη δημιουργία.

Centeredness», 2024, (σκυρόδεμα-ατσάλι, 202 εκ. x 75 εκ. x 75 εκ.)

Η δεύτερη Έκθεση έχει τίτλο «Casts of an Island», και διαρκεί μέχρι τις 1 Δεκεμβρίου 2024, όπου παρουσιάζει ένα μνημειώδες γλυπτό με τίτλο «Vibrational Ego trip». Το γλυπτό αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας έρευνας που ξεκίνησε το 2013 σχετικά με την έννοια της κάθαρσης από τη σκοπιά διαφορετικών παραδόσεων, όπως οι θεραπευτικές σαμανικές τελετές, η Εβραϊκή Καμπάλα, σύγχρονες τεχνικές του mindfulness και της ενεργειακής θεραπείας, καθώς και η Χριστιανική Ορθόδοξη έννοια της Μετάνοιας. Μια έρευνα που ξεκίνησε ως ανάλυση της εννοίας του εγώ και κατάληξε στην προσπάθεια απεικόνισης διαφορετικών επίπεδόν συνείδησης.

Vibrational Ego trip», 2022, (Ακρυλική ρητίνη-ατσάλι, διάμετρος 420 εκ. x 300 εκ.)

Η τρίτη Έκθεση έχει τίτλο «Σχετικότητα», και διαρκεί μέχρι τις 23 Νοεμβρίου 2024, επιμελημένη από τον κ. Γιώργο Ταξιαρχόπουλο στο Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λεμεσού, Αποθήκες Παπαδάκη.
Εκεί παρουσιάζει δύο έργα τέχνης: ένα γλυπτό μεγάλης κλίμακας από διάφορα υλικά με τίτλο «Ύπαρξη» και ένα πίνακα σε καμβά με τίτλο «Σχετικότητα προς την Ύπαρξης».

Το γλυπτό «Ύπαρξη» είναι ένα συμβολικό έργο για τον Αλέξανδρο Γιωρκάτζη, καθώς σηματοδοτεί την αρχή και την ολοκλήρωση μιας 12ετούς έρευνας. Η ανθρώπινη φιγούρα σε πραγματικό μέγεθος δημιουργήθηκε το 2010. Η στυλιζαρισμένη στάση με τα ανοιχτά χέρια και την κατεύθυνση του βλέμματος προς τα πάνω συμβολίζει την εσωτερική επιδίωξη για ολιστική εξέλιξη, την υπαρξιακή ανάγκη για απόκτηση γνώσης. Η διαφάνεια του υλικού επιλέχθηκε για να εκπροσωπήσει τον άνθρωπο ως «δοχείο».
Ο καλλιτέχνης συνέχισε την προσωπική του έρευνα για την ύπαρξη, η οποία εκφράζετε μέσα από παράλληλες δημιουργίες, όπου κάθε μία αντιπροσώπευε μια συγκεκριμένη θεματική. Μετά την απόκτηση μιας ευρύτερης οπτικής για το θέμα της ύπαρξης, επέστρεψε για να ολοκληρώσει αυτό το έργο, το οποίο τοποθετεί τον άνθρωπο μέσα σε μια συμβολική δομή δημιουργίας. Ο άνθρωπος τοποθετείται ανυψωμένος μέσα σε μια μεταλλική, γεωμετρική κατασκευή. Αυτή η φυσική ανύψωση είναι και σύμβολο ενδυνάμωσης του ατόμου.

Από το έδαφος προς τα πάνω, η φυσική διάμετρος των υλικών της κατασκευής γίνεται πιο λεπτή, ως σύμβολο των διαφορετικών πυκνοτήτων της εκδήλωσης της δημιουργίας.

«Ύπαρξη», 2010-2022, (Πολυεστερική ίνα-ανοξείδωτο ατσάλι-γαλβανισμένο σίδερο, 366 εκ. x 110 εκ. x 110 εκ.)

Η ζωγραφική «Σχετικότητα προς την Ύπαρξη» έχει μια πιο διαισθητική προσέγγιση, χρησιμοποιώντας τη συμβολική ψυχολογία του χρώματος με σκοπό να εκπροσωπήσει μια συνεκτική κατάσταση ευτυχισμένης επέκτασης και ευημερίας.

Από τις Σπουδές στη Γλυπτική, στις Διεθνείς Διακρίσεις

Ο Αλέξανδρος Γιωρκάτζης γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1981. Σε ηλικία 8 ετών ξεκίνησε μαθήματα τέχνης με τον γλύπτη Χρίστο Συμεωνίδη, ενώ μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο στον τομέα των Γραφικών Τεχνών, συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Περούτζια και στη Μπολόνια, ειδικευόμενος στη γλυπτική.

Το 2006-2007 συμμετείχε στο πρόγραμμα Erasmus στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Μασσαλίας, ενώ, επιστρέφοντας στη Μπολόνια, πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση στη γκαλερί Art Synergy, με την υποστήριξη της Ακαδημίας Καλών Τεχνών της Μπολόνια, κατά τη διάρκεια της Art Fair της πόλης. Την ίδια χρονιά, τιμήθηκε με το πρώτο Εθνικό Βραβείο Γλυπτικής Ιταλίας (Premio Nazionale delle Arti) για το έργο του «Conflitto», το οποίο εκτίθεται στο Υπουργείο Πανεπιστημίων της Ιταλίας στη Ρώμη.

Παράλληλα με τις σπουδές του, συμμετείχε σε εκθέσεις όπως το «TinaB» στο Prague Contemporary Art Festival στην Τσεχία, το «Umano» στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Μπολόνια και το «Stile Libero Italiano» στη Στούντιο D’Arte Cannaviello στο Μιλάνο. Το 2011, αποφοίτησε με άριστα από την Ακαδημία Καλών Τεχνών της Μπολόνια, ενώ το έργο του «Documento», μέρος της ερευνητικής του εργασίας «Documento Essere Umano», επιλέχθηκε για να εκπροσωπήσει την Ακαδημία στην 54η Μπιενάλε Βενετίας στο Αρσενάλε.

Μετά την αποφοίτησή του, ο Γιορκάτζης έζησε και εργάστηκε στη Μπολόνια, συμμετέχοντας σε εκθέσεις και πολιτιστικά γεγονότα στην Ιταλία και τη Γερμανία. Το 2013, επιστρέφοντας στην Κύπρο, πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση στη γκαλερί Alpha C.K.. Το 2014, συμμετείχε στην έκθεση «Harmony and Contrast» στο Μουσείο Γλυπτικής Il Cassero στην Ιταλία, ενώ το 2015 παρουσίασε τη δουλειά του στη Διεθνή Έκθεση Σχεδίου Salone del Mobile στο Μιλάνο. Το 2016, έλαβε μέρος στην Διεθνή Έκθεση Τέχνης της Αθήνας και σε ομαδική έκθεση στη Γκαλερί Minima στη Μύκονο.

Το 2018, συμμετείχε στην 16η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, στο Κυπριακό Περίπτερο «Είμαι εκεί που είσαι», καθώς και στην 1η Μπιενάλε Λάρνακας, όπου απέσπασε το πρώτο βραβείο. Από το 2018 έως το 2024, εργάστηκε σε τέσσερα μνημειώδη γλυπτά, μεταξύ των οποίων το «Vibrational Ego Trip», που παρουσιάζεται στην έκθεση «Casts of an Island 2024» στη Λεμεσό.

Παράλληλα, συμμετέχει στην 60ή Μπιενάλε Βενετίας με το Εθνικό Περίπτερο του Καμερούν, στο πλαίσιο της έκθεσης «Nemo Profeta in Patria». Εκεί εκθέτει το γλυπτό του «Centeredness», το οποίο, μετά τη Μπιενάλε, θα ενταχθεί στη συλλογή του Ιδρύματος Donà dalle Rose και θα εκτίθεται μόνιμα σε υπαίθριο μουσείο στη Σαρδηνία.

Τα έργα του βρίσκονται σε σημαντικές συλλογές, όπως στο Υπουργείο Πανεπιστημίων της Ιταλίας στη Ρώμη, τη Κεντρική Τράπεζα Κύπρου και την Κυπριακή Αρχή Τηλεπικοινωνιών, καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές σε Ιταλία, Κύπρο, Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία και Κολομβία. Κεντρικό θέμα της τέχνης του είναι η ανθρώπινη ύπαρξη και η εξέλιξη της συνείδησης.

Σχετικότητα προς την Ύπαρξη», 2020, (Λάδι σε καμβά, 195 εκ. x 200 εκ.)